De vondst van gefossiliseerde dinosauruseieren wekt altijd enorme belangstelling bij de wetenschappelijke gemeenschap, omdat ze inzicht geven in hoe het leven op aarde miljoenen jaren geleden was. Deze keer vond de ontdekking plaats in Spanje, meer bepaald in de provincie Guadalajara, in de Krijtformatie van Poyos, en werd mogelijk gemaakt dankzij een onderzoeksproject dat werd gefinancierd door de regering van Castilië-La Mancha, via de jaarlijkse oproep tot het indienen van aanvragen voor subsidies voor wetenschappelijk en erfgoedonderzoek.
Onlangs heeft het Paleontologisch Museum van Castilla-La Mancha (MUPA), gelegen in Cuenca, deze vier titanosauriëreieren met een geschatte ouderdom van 72 miljoen jaar aan zijn permanente tentoonstelling toegevoegd. Ze hebben een karakteristieke roodachtige kleur en zijn in uitstekende staat, aldus de paleontologen die verantwoordelijk zijn voor de vondst, Francisco Ortega en Fernando Sanguino. Ze zijn teruggevonden na een uitgebreide opgravings- en onderzoekscampagne op de vindplaats in Poyos.
De dinosaurus-eieren van 72 miljoen jaar geleden
De eieren zijn afkomstig van titanosauriërs, een groep grote sauropoden die aan het einde van het Krijt de terrestrische ecosystemen domineerden. Deze plantenetende dieren konden meer dan 15 meter lang worden en meer dan 20 ton wegen. Het feit dat eieren van deze soort in hetzelfde sedimentniveau zijn gevonden en opvallende morfologische verschillen vertonen, suggereert volgens de onderzoekers dat er mogelijk verschillende soorten titanosaurussen in dezelfde regio hebben geleefd. Dit fenomeen is uiterst ongebruikelijk, aangezien dinosaurusnesten normaal gesproken tot één enkele soort behoren.
Als deze hypothese wordt bevestigd, zou de vindplaats van Poyos een van de belangrijkste in Europa kunnen worden voor het bestuderen van de diversiteit en verspreiding van de Iberische sauropoden kort voor de grote uitsterving in het Krijt. Paleontologen benadrukken dat dit soort vondsten een beter inzicht geven in de voortplantings- en ecologische strategieën van deze dieren die meer dan 70 miljoen jaar geleden op het Iberisch schiereiland leefden.
Tijdens de officiële presentatie van de stukken in het Paleontologisch Museum van Castilla-La Mancha (MUPA) benadrukte de vice-minister van Cultuur en Sport, Carmen Teresa Olmedo, het belang van de vondst en de internationale wetenschappelijke waarde ervan. “We hebben hier te maken met een wereldwijde ontdekking, aangezien het voorkomen van twee verschillende soorten eieren in hetzelfde stratigrafische niveau een uiterst uitzonderlijke gebeurtenis is”, aldus de regionale verantwoordelijke.
Het onderzoek, gecoördineerd door het team van de Groep voor Evolutionaire Biologie van de UNED, waarvan Francisco Ortega deel uitmaakt, heeft het mogelijk gemaakt om de samenstelling en structuur van de eierschalen nauwkeurig te analyseren met behulp van microscopische technieken en mineralogische analyse. De resultaten bevestigen de buitengewone staat van bewaring, die grotendeels te danken is aan de sedimentaire omstandigheden van de bodem, die het fossilisatieproces hebben bevorderd.
Het team benadrukt dat de fossielen microstructurele kenmerken vertonen die wijzen op een vrijwel intacte bewaring van het oorspronkelijke materiaal, wat een uitzonderlijke kans biedt om de voortplantingsbiologie van dinosaurussen te bestuderen.
Vice-minister Olmedo wees er bovendien op dat dit soort onderzoek “niet alleen wetenschappelijke waarde heeft, maar ook informatief en educatief is, omdat het het publiek bewust maakt van het belang van het regionale paleontologische erfgoed en de bijdrage ervan aan de algemene kennis over de geschiedenis van het leven op aarde”.
“De studie bevestigt de aanwezigheid van Fusioolithus baghensis, een soort die veel voorkomt in recentere vondsten, maar beschrijft ook een nieuw ootaxon: Litosoolithus poyosi, gekenmerkt door grote eieren, zeer dunne schalen, lage porositeit en verspreide versieringen. Het naast elkaar bestaan van twee verschillende soorten eieren in hetzelfde stratigrafische niveau is een uiterst zeldzaam verschijnsel, waardoor de vindplaats van Poyos een wereldwijde referentie is. Door middel van statistische analyses van de microstructuren van de schaal (sferolieten en poriënkanalen) tonen de auteurs significante verschillen aan die het mogelijk maken om Litosoolithus poyosi duidelijk te onderscheiden van andere ootaxons.
De geologische context, de uitstekende staat van bewaring van de complete eieren en eierleggingen, en de overvloed aan schaalfragmenten bieden belangrijke informatie voor de reproductieve paleobiologie van de Europese titanosaurussen. Deze resultaten dragen bij tot een beter begrip van de diversiteit en verspreiding van de sauropode dinosaurussen op het Iberisch schiereiland kort voor het uitsterven in het Krijt, en verrijken bovendien de vergelijking met andere contemporaine vindplaatsen”, aldus het Paleontologisch Museum van Castilla-La Mancha (MUPA).
De ontdekking van deze dinosaurus-eieren is niet alleen van regionaal belang, maar draagt ook bij aan een bredere kennis over de geografische verspreiding van titanosaurussen. Tot voor enkele jaren werd aangenomen dat hun aanwezigheid in Europa schaars en verspreid was, maar recente ontdekkingen tonen aan dat deze dieren wijdverspreider waren dan gedacht. Door deze dinosaurus-eieren gedetailleerd te bestuderen, kunnen hun kenmerken worden vergeleken met die van andere vindplaatsen op het continent, wat waardevolle informatie zou kunnen opleveren over de migratieroutes en nestpatronen van de Europese sauropoden tijdens het late Krijt.
